Dubbeldeksveerboten (2e generatie)
TESO investeert voor de opvolging van de Molengat (1980) in een grotere klasse dubbeldeksveerboot, de Dokter Wagemaker (2005). De schaalvergroting krijgt een vervolg met de nieuwste TESO-veerboot Texelstroom (2015). Beide schepen zijn vooral een stuk breder in vergelijking met de Molengat en Schulpengat, waardoor ook de fuiken worden aangepast.
2015
2005
Op 30 juni 2005 vaart de nieuwe TESO-ferry Dokter Wagemaker voor het eerst van de werf in Vlissingen naar Texel.
Foto: © Schulpengat.nlWat een schaalverschil! Links de Dokter Wagemaker en rechts de eerste TESO-dubbeldeksveerboot Molengat (1980).
Foto: © Schulpengat.nlZicht op het hoofdrijdek van de Dokter Wagemaker. Alleen op dit dek (niet in de zijgangen) kunnen vrachtwagens staan. Vrachtwagens kunnen ook niet plaatsnemen op het bovenste autodek en de zijgangen.
Foto: © Schulpengat.nlOok het bovenste autodek van de Dokter Wagemaker is uitgevoerd met zijgangen aan weerszijden van het hoofdgedeelte van het rijdek.
Foto: © Schulpengat.nlHet promenadedek van de veerboot Dokter Wagemaker is ruim en heeft genoeg plaats voor uitwaaien en uitzicht over het Marsdiep.
Foto: © Schulpengat.nlScheepswerf De Schelde in Vlissingen is hofleverancier van de Marine en jarenlang van de Zeeuwse veerdiensten. De Wagemaker is de eerste Texelse veerboot van deze werf.
Foto: © Schulpengat.nlHet promenadedek van de veerboot Dokter Wagemaker is wat luxer uitgevoerd in vergelijking met de Molengat en Schulpengat.
Foto: © Schulpengat.nlMeestal was de Wagemaker in de vaart met de Schulpengat (1990), maar het kwam ook weleens voor dat de nieuwste TESO-boot met de Molengat (1980) in dienst was.
Foto: © Schulpengat.nlNa de komst van de Wagemaker werd de Molengat (1980) weleens afgemeerd naast de fuik van 't Horntje.
Foto: © Schulpengat.nlDe Schulpengat afgemeerd naast de fuik van 't Horntje, gezien vanaf de Dokter Wagemaker.
Foto: Schulpengat.nlJarenlang waren de Schulpengat en de Dokter Wagemaker de enige twee TESO-veerboten.
Foto: Schulpengat.nl
Dubbeldeksveerboten
In de jaren 70 neemt TESO een gewaagd besluit om een dubbeldeksveerboot te bouwen. Het schip is de hypermoderne veerboot Molengat (1980), maar pas in 1986 zijn ook de aanleginrichtingen aangepast voor dubbeldeksveerboten. In 1990 volgt de dubbeldekker Schulpengat.
1990
Deze foto stamt uit het prille begin van de carrière van de TESO-dubbeldekker Schulpengat. Nog helemaal nieuw ligt de veerboot aan de kade in 't Horntje.
Foto: © Beeldbank RijkswaterstaatDe Schulpengat heeft vooral met de Molengat en de Wagemaker gevaren, maar ook een enkele keer met de enkeldekker Marsdiep uit 1964. Hier zien we beide veerboten in 't Horntje.
Foto: Beeldbank Rijkswaterstaat / Rob JungcurtDe moderne TESO-vloot in de haven van 't Horntje. We schrijven september 1991.
Foto: © Beeldbank RijkswaterstaatDe TESO-vloot gevangen op een luchtfoto uit 1993.
Foto: © Beeldbank RijkswaterstaatHet TESO-geel wordt nog eens goed beschenen door de zon op deze foto, een jaartje later krijgt de Schulpengat haar retrofit en verdwijnt het geel voorgoed.
Foto: © Schulpengat.nlHet hoofdrijdek (ook wel onderste autodek genoemd) van de Schulpengat.
Foto: © Schulpengat.nlDe zijgangen op de Schulpengat (1990) zijn alleen geschikt voor personenauto's en bestelbusjes. Vrachtwagens nemen altijd plaats op het middendeel van het hoofdrijdek.
Foto: © Schulpengat.nlHoewel de Schulpengat en de Molengat erg lijken op elkaar, zijn het geen zusterschepen. Dat werd temeer duidelijk toen de Schulpengat de nieuwe huisstijl kreeg aangemeten en de Molengat niet.
Foto: © Schulpengat.nlMet de Texelse vlag haflstok in de mast vaart de Schulpengat voor een van de laatste keren naar Den Helder.
Foto: © Schulpengat.nlDe fotograaf moest bij het maken van deze foto denken aan de keren dat hij de PSD-dubbeldekkers in 2003 bekeek, wachtend op verkoop in Vlissingen. Een dubbeldekker aan een kade blijft iets aparts, de fuik (of er naast) is toch meer het natuurlijke habitat.
Foto: © Schulpengat.nlDe Schulpengat is halverwege juni 2018 vanuit Den Helder teruggekeerd naar Texel. De dubbeldeksveerboot is afgemeerd naast de lange fuikwand.
Foto: Schulpengat.nl
1980
Julidrukte in Den Helder, 1982. De Molengat vaart op dat moment nog als enkeldeksveerboot omdat Rijkswaterstaat de aanleginrichtingen nog niet heeft aangepast naar dubbeldeksniveau.
Foto: Hans van Dijk / Anefo (CC-licentie)Jarenlang doet de dubbeldeksveerboot Molengat dienst als enkeldekker, de aansluitingen aan de wal ontbraken nog. In 1986 is het feest als de Molengat eindelijk als dubbeldeksveerboot vaart.
Foto: Rob Bogaerts / Anefo (CC-licentie)Het onderste autodek van de Molengat had 837 m² aan dekruimte, verdeeld over een hoofdrijdek en twee zijgangen. Hier zien we het hoofdrijdek.
Foto: © Schulpengat.nlHet interieur van de Molengat (1980) leek ergens wel op het interieur van de Zeeuwse dubbeldeksveerboot Prinses Juliana (1986). De schepen hadden dan ook dezelfde ontwerper.
Foto: © Schulpengat.nlDe schoonheid van het Marsdiep na een warme zomerdag. De TESO-veerboot Molengat vaart terug naar Texel.
Foto: © Schulpengat.nlDe Molengat ligt in de fuik van Den Helder op deze ietwat grijze januaridag begin 2003.
Foto: © Schulpengat.nlDe veerboot Molengat van de TESO-bootdienst naar Texel gezien op het Marsdiep.
Foto: © Schulpengat.nlFoto: © Schulpengat.nl
De parkeerplaats van Den Helder is inmiddels uitgerust met een hek op het dijkje van de lange fuikwand.
Foto: © Schulpengat.nlDe Molengat ligt te wachten op een koper. Interesse is er vanuit Italië, waar ook de vijf voormalige Zeeuwse PSD-dubbeldekkers varen.
Foto: © Schulpengat.nlDe voormalige Molengat in Sri Lanka, in de havenplaats Colombo. Sri Lanka is een eiland ten zuiden van India bij de Golf van Bengalen.
Foto: © Ivan Meshkov
Enkeldeksveerboten
De zusterschepen Texelstroom (1966) en Marsdiep (1964) zijn jarenlang beeldbepalend op de veerdienst naar Texel. Het zijn de eerste kopladingsveerboten van TESO. Om ze in gebruik te nemen legt TESO de veerhaven van ’t Horntje aan op Texel. Na de TESO-dienst varen de enkeldekkers nog een tijdje tussen Malta en Gozo.
1966
Auto's en motoren wachten tot de TESO-boot Texelstroom arriveert om hen naar het Waddeneiland Texel te brengen.
Foto: Beeldbank RijkswaterstaatOndanks de moderne enkeldekkers Texelstroom en Marsdiep liepen de wachttijden nog steeds flink op en besloot TESO een dubbeldeksveerboot te bouwen.
Foto: Koen Suyk / AnefoDe eerste Texelstroom was een enkeldeksveerboot met een capaciteit van maximaal 70 auto's.
Foto: Collectie Regionaal Archief Alkmaar / JosPe (RAA003005815)Een ansichtkaart met daarop de TESO-enkeldekker Texelstroom, een zusterschip van de veerboot Marsdiep.
Foto: Ansichtkaart, uitgave Van LeerMet de boot naar Texel was bijna altijd mogelijk, ook slechter weer. Hier zien we de Texelstroom een 'paaltje pikken' zoals dat zo mooi heet: wat buiswater scheppen.
Foto: Ansichtkaart, uitgave Van LeerEen ansichtkaart waarvan je spontaan een nostalgisch vakantiegevoel van krijgt. Met de Texelstroom naar het eiland om lekker te genieten van de rust en de zomerhitte op de Texelse stranden.
Foto Ansichtkaart, uitgave Van LeerHet rijdek van de veerboot bestaat uit een hoofdrijdek en twee zijgangen. Het hoofdrijdek is geschikt voor vrachtwagens, de twee zijgangen zijn alleen toegankelijk voor personenauto’s.
Foto: ansichtkaart, uitgave onbekendEind jaren 70 kreeg de Texelstroom een geel jasje aangemeten, in het begin waren de stuurhuiskappen nog rood.
Foto: Dick Coersen / ANPEen luchtfoto uit juni 1990 wanneer de enkeldekkers Marsdiep (1964) en Texelstroom (1966) hun laatste dagen als dienstboot en reserveboot slijten. In 1991 werd de Marsdiep als laatste TESO-enkeldekker nog een aantal dagen ingezet.
Foto: Beeldbank RijkswaterstaatOp Malta waren geen fuiken en bruggen met heftorens zoals in Den Helder en Texel. Daarom werden de Nederlandse veerboten uitgerust met laadkleppen.
Foto: © Bernt SkjøttDe Texelstroom ging op Malta door het leven als Cittadella. Van 1995 tot 2001 was de veerboot in de vaart, in 2002 volgde de sloop op een Turks sloopstrand.
Foto: © Bernt Skjøtt
1964
De doop van de Marsdiep door mevrouw N. Bakker-Zuidewind op de werf in Zaandam.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC-licentie)De doop van de Marsdiep op 11 mei 1963 op de werf in Zaandam.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC-licentie)Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC-licentie)
Tijdens de proefvaart voor genodigden op 18 maart 1964 werd ook dit staatsieportret gemaakt van de nieuwe TESO-veerboot Marsdiep.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC-licentie)Een van de twee hoofdsalons op de TESO-veerboot Marsdiep. Onder het rijdek was nog een andere salon gevestigd, speciaal bedoeld voor 'bootscholieren'.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC-licentie)Hier zien we de bar in de rokerssalon van de Marsdiep.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC-licentie)De Marsdiep was een volwaardig zeescheepje inclusief kombuis (scheepskeuken) en benedendeks ook nog een aantal hutten voor de bemanning.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC-licentie)Tijdens de proefvaart met genodigden legt de Marsdiep eventjes aan bij de veerstoep van 't Horntje. Op 19 februari 1964 bezoekt de Marsdiep de veerhaven echt voor het eerst.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo (CC-licentie)De Marsdiep (1964) kreeg eind jaren 80 de nieuwe huisstijl van TESO, met de gele band. Hier zien we de veerboot nog in de originele kleurstelling.
Foto: Schulpengat.nlDe Marsdiep nadert de Helderse fuik. De veerboot is hier te zien in de laatste kleurstelling met gele band en witte stuurhuiskappen.
Foto: Beeldbank Rijkswaterstaat / Rob JungcurtDe Marsdiep werd op Malta Mgarr genaamd, naar de veerhaven van Mgarr op het eiland Gozo. Op de foto zien we de ferry Mgarr in de haven van Mgarr.
Foto: © Bernt Skjøtt
1960 (1927)
Foto: Beeldbank Rijkswaterstaat
Ansichtkaart, uitgave Van Leers
Ansichtkaart, uitgave onbekend
Ansichtkaart, uitgave Langeveld & De Rooy
Ansichtkaart, uitgave Van Leers
Op de achtergrond ligt, naast de fuik, de Koningin Wilhelmina. Ook een koplader, maar het schip kon niet aanmeren in de fuik voor de Marsdiep vanwege de geringe breedte van het schip.
Ansichtkaart, uitgave Van LeerEen ansichtkaart uit de begintijd van de veerhaven 't Horntje.
Ansichtkaart, uitgave Langeveld & De RooyDeze ansichtkaart laat prachtig zien wat voor een drukke bedoeling de Texelse veerhaven was in de jaren 60.
Ansichtkaart, uitgave Langeveld & De RooyDe TESO-vloot in 1964, of althans, een gedeelte van de vloot. Ster van de show is de koplader Marsdiep, rechts in beeld.
Ansichtkaart, uitgave Langeveld & De RooyUiterst links zien we de Zeemeeuw liggen naast de Voorwaarts. De schepen liggen afgemeerd tegen de Koningin Wilhelmina die naast de lange fuikwand ligt van 't Horntje.
Foto: © Beeldbank RijkswaterstaatIn 1963 wordt er hard gewerkt aan de bouw van een fuik voor kopladingsschepen in de veerhaven van 't Horntje. De veerboot Marsdiep is al grotendeels af, alleen de fuik ontbreekt nog.
Foto: © Beeldbank Rijkswaterstaat
Zijladingsveerboot
De keuze tussen het bouwen van een kopladingsveerboot of een nieuwe zijlader valt halverwege de jaren 50 nog uit in het voordeel van de zijladingsveerboot. De Dageraad (1955) is wel berekend op het vervoer van een pak meer auto’s.
1955
De Dageraad was een groot schip voor de kleine haven van Oudeschild. Ook de moderne voortstuwing met een verstelbare schroef bleek nog weleens lastig te zijn.
Foto: ansichtkaart, uitgave onbekendOngeveer de helft van het autodek was overdekt, de andere helft was open op het achterschip. In totaal was het rijdek 286 m².
Foto: ansichtkaart, uitgave onbekendMet de highlights Timorpark, de Spoorstraat in het centrum van Den Helder, de tunnel onder het spoor en de Donkere Duinen.
Foto: ansichtkaart, uitgave MUVAMet de highlights strandleven, de Badweg in De Koog en de kerk van Den Hoorn.
Foto: ansichtkaart, uitgave Van LeerDe verstelbare schroef bleek weleens lastig te zijn, resultaat hiervan waren een hoop (kleine) aanvaringen met de kade. Al snel werden daarom op de boeg twee stukken extra berghout gemonteerd.
Foto: ansichtkaart, uitgave onbekendOp 11 oktober 1955 wordt De Dageraad overgedragen aan TESO.
Ansichtkaart, uitgave MUVADe TESO-boot De Dageraad werd gebouwd bij Arnhemse Scheepsbouw Mij. en de stapelloop vond plaats op 30 augustus 1955.
Foto: Collectie Regionaal Archief Alkmaar / JosPe (RAA003004411)De veerhaven van 't Horntje werd officieel geopend op 8 juni 1962. De eerste jaren werd de haven gebruikt voor zijladers, zoals De Dageraad die we zien afmeren op deze luchtfoto.
Foto: © Beeldbank RijkswaterstaatDe veerhaven van 't Horntje verving de oude aanlegplaats in de haven van Oudeschild waar TESO vanaf de oprichting gebruik van gemaakt had.
Foto: © Beeldbank RijkswaterstaatDe Dageraad ligt afgemeerd aan de veerstoep wanneer de nieuwe Marsdiep de fuik van 't Horntje verlaat en koers zet naar Den Helder.
Foto: © Beeldbank RijkswaterstaatDe zijlader De Dageraad kon 25 tot 30 auto’s per reis vervoeren. In 1965 vertrekt het schip naar Terschelling om te varen voor Rederij Doeksen.
Ansichtkaart, uitgave onbekend
Motorschepen
In 1940 schaft TESO haar eerste eigen motorschip aan, de Voorwaarts. In 1947 komt de Zeemeeuw in de vaart, voor de TESO-veerdienst tussen Texel en Vlieland. Beide schepen zijn vrij klein vergeleken met de rest van de vloot, toch vaart de Voorwaarts nog tot 1967 voor TESO.
1947 (1937)
1940 (1939)
Schroefstoomboten
De eerste stoomboot De Dageraad (1908) krijgt in 1926 versterking van de Marsdiep. Aangezien De Dageraad ook aan opvolging toe is, besluit TESO de Dokter Wagemaker te bouwen. Dit schip is vernoemd naar de TESO-oprichter en vaart nog tot in de jaren 60 naar Texel. Al is de veerboot dan wel al verlengd en verbouwd naar dieselschip.
1934
Ansichtkaart, uitgave L. Bakker
Foto: Collectie Regionaal Archief Alkmaar / JosPe (RAA003004403)
Foto: Collectie Regionaal Archief Alkmaar / JosPe (RAA003005621)
Foto: Collectie Regionaal Archief Alkmaar / JosPe (RAA003004425)
Foto: Onbekend
Foto: Onbekend
Foto: J.D. Noske / Anefo (CC-licentie)
Foto: Theo van Haren Noman / Anefo (CC-licentie)
Ansichtkaart, uitgave Langeveld & De Rooy
Foto: Collectie Regionaal Archief Alkmaar / JosPe (RAA003004441)
Foto: Collectie Regionaal Archief Alkmaar / JosPe (RAA003004344)
1926
Foto: Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed
Ansichtkaart, uitgave Foto SIBO
Ansichtkaart, uitgave L. Bakker
Ansichtkaart, uitgave Langeveld en de Rooij
Ansichtkaart, uitgave L. Bakker
Ansichtkaart, uitgave L. Bakker
Foto: Collectie Regionaal Archief Alkmaar (rechtenvrij)
Foto: Theo van Haren Noman / Anefo (CC-licentie)
Foto: Collectie Noord-Hollands archief (NL-HlmNHA_559_002010)
Foto: Jac. de Nijs / Anefo (CC-licentie)
Foto: Jac. de Nijs / Anefo (CC-licentie)
Raderstoomboot
De Ada van Holland is de enige raderstoomboot die TESO in haar vloot heeft gehad. Het schip was een relikwie uit de tijd dat TESO nog niet bestond en werd een jaar na oprichting van de eigen stoombootdienst overgenomen van de concurrent.
1909 (1878)
Schroefstoomboot
Niet lang na de oprichting van Texel’s Eigen Stoomboot Onderneming (TESO) komt daadwerkelijk Texel’s eerste eigen stoomboot in de vaart: De Dageraad. Het betreft een moderne schroefstoomboot die nog tot in de jaren 30 naar het eiland vaart.
1908
Heeft u zelf mooie TESO-foto’s? Help mee en stuur ze op.