Scheepsbiografie Molengat (1980)

Inspiratie voor de TESO-veerboot Molengat werd gevonden in Zeeland waar in 1968 de eerste dubbeldeksveerboot in de vaart werd genomen. In het Zeeuwse Kruiningen en Perkpolder werden nieuwe aanlegsteigers aangelegd, gebaseerd op de infrastructuur van Vlissingen en Breskens, die weer gelijk is aan die van Den Helder en ’t Horntje. De infrastructuur voor dubbeldekkers bestaat uit een extra laag op de brug en een fly-over voor het verkeer.

Afgevaardigden van TESO maken een aantal keer een uitstapje naar Zeeland om de dubbeldeksveerdienst Kruiningen-Perkpolder te bekijken. De infrastructuur daar maakt het mogelijk om net als op Texel binnen 10 minuten te laden en lossen. De ontwerpers van de veerboot Molengat (1980), Bureau voor Scheepsbouw in Bloemendaal, zijn zeer bekend met de Zeeuwse dubbeldekkers. Na de Marsdiep (1964) en de Texelstroom (1966) hebben ze namelijk de Zeeuwse dubbeldekkers Prinses Christina (1968) en Prins Willem-Alexander (1970) ontworpen. Vergelijk de stuurhuizen maar eens! De Molengat zou wel een totaal ander technisch ontwerp krijgen en ook de zeeg verdween die zo kenmerkend is voor de voorgenoemde vier veerboten.

De bouw van de Molengat

De kiel van de Molengat werd gelegd op 17 april 1979 in Heusden, bij scheepswerf Verolme. Het schip krijgt bouwnummer 972 toegewezen. Het is 15 december 1979 als de Molengat van stapel loopt. Het schip werd gedoopt door Thea Hoogerheide-Lips, echtgenote van de TESO-directeur. De veerboot Molengat is vernoemd naar de vaargeul Molengat tussen Texel en de Razende Bol. Op de ochtend van de stapelloop was het nog windkracht 10, maar omdat de wind schuin op de kop stond kon de tewaterlating doorgaan. Een passend decor dus voor een zeeschip in het anders zo rustige Brabantse binnenland.

De afbouw van de Molengat vond plaats in IJsselmonde omdat een complete veerboot niet onder de rivierbruggen zou passen. Op 19 januari 1980 worden in IJsselmonde de secties van het bovenste autodek op het schip geplaatst. De drie secties wogen samen 500 ton. Begin mei 1980 werd proefgevaren op het Hollandsch Diep. De technische proefvaart vond plaats op 5 juni 1980, waarna de veerboot op 19 juni 1980 voor het eerst de Texelse wateren opzocht. Het schip werd die dag overgedragen aan TESO.

De voortstuwing van de ferry Molengat bestaat uit 6 dieselmotoren van Maschinenbau Kiel GmbH (MaK), van het type 8M352AK. De diesels leveren 883 kW per stuk bij 750 omwentelingen per minuut. Deze dieselmotoren zijn gekoppeld aan vier elektromotoren van Heemaf (type IK 500 VC 2-6). De elektromotoren (voortstuwingsmotoren) hebben ieder een vermogen van 1.000 kW bij 1000 omwentelingen per minuut.

Voith-Schneider

De Molengat heeft geen traditionele scheepsschroeven met roer, maar twee Voith-Schneider propellors. Beide propellors hebben een diameter van 3,60 meter en de beschikking over twee van de vier Heemaf-elektromotoren. De Voiths staan het toe dat de veerboot makkelijk in de fuik te houden is bij sterke zijwind.

Molengat als enkeldekker

We schrijven 29 augustus 1980 wanneer de eerste passagiers en auto’s meevaren met de Molengat. De auto’s staan op het onderste autodek met een capaciteit voor 100 voertuigen, want het zou tot 26 juni 1986 duren voordat de aanleginrichtingen in Den Helder en Texel waren aangepast. Het ambitieuze TESO-plan was echter buiten Rijkswaterstaat om gerekend.

Het onderste rijdek van de Molengat was geschikt voor vrachtwagens (586 m²) en personenauto’s. In totaal was er op het onderste autodek 837 m² aan ruimte, verdeeld over een hoofdrijdek en twee zijgangen. De capaciteit van alleen het onderdek van de Molengat was iets groter als de enkeldekkers met 593 m² rijdek. Een groter verschil ontstaat pas als ook het bovenste rijdek van de Molengat benut wordt, daar is namelijk nog eens 819 m² ruimte voor personenauto’s.

De veerboot Molengat krijgt te maken met de eerste storm op 7 oktober 1980. Een dag dat er ook een hoge deining stond. Het blijkt dat de TESO-veerboot Molengat een zeer stabiel schip is. Ondertussen woedt op Texel nog steeds een storm van kritiek op de nieuwe ferry. De grote investering zal pas winstgevend worden als het bovenste autodek in gebruik gesteld wordt. Aandeelhouders opperen om het schip te verhuren aan de PSD in Zeeland of om het simpelweg weer te verkopen en een schip ‘met normale proporties’ er voor terug te bouwen.

Eind juni 1986 is het grote moment dan eindelijk daar: de aanleginrichtingen zijn aangepast en de Molengat kan volledig benut worden.

Reserveboot

In 1990 nam de Schulpengat de status van dienstboot over van de Molengat. Na de komst van de Dokter Wagemaker (2005) raakte de Molengat overbodig en werd het schip in de verkoop gezet.

Verkoop

Aanvankelijk melden zich Italianen als koper voor de veerboot Molengat, maar deze koop ging niet door. De Molengat werd gekocht door een reder uit Singapore op 21 januari 2008. Op 28 maart 2008 vertrok de Molengat als Halani-1 voor de laatste keer uit ’t Horntje op Texel. In Singapore werd de voormalige veerboot verbouwd tot offshore-schip, compleet met helikopterplatform. De oorspronkelijke vorm is niet meer te herkennen, slechts delen van de romp en de technische installatie zijn nog origineel. De Halani-1 ligt sinds oktober 2017 opgelegd in Walvisbaai, Namibië. Het schip stond te koop voor 15 miljoen Amerikaanse dollar.

Sloop

De voormalige Molengat vertrok in juni 2019 via Mauritius en Mozambique naar het sloopstrand van Alang, India. Op 10 november 2019 kwam de inmiddels naar Alan vernaamde Halani-1 aan bij Alang, om op 13 november op het sloopstrand te eindigen.

Alle foto’s van de Molengat

De meeste schepen hebben een eigen fotopagina, zo is er ook een fotopagina Molengat. Heeft u zelf ook nog foto’s van de Molengat? Help mee en maak samen met ons van Schulpengat.nl een nog interessantere website.