Geschiedenis aanlegplaats Oudeschild
De haven van Oudeschild werd tot 1962 gebruikt door Texel’s Eigen Stoomboot Onderneming (TESO). De geschiedenis van Oudeschild, ook wel Skil genoemd door Eilanders, is indrukwekkend. In de Gouden Eeuw was Oudeschild een belangrijke haven vanwege de naastgelegen Rede van Texel, waar VOC-schepen op goede wind wachten voordat ze de wereldzeeën trotseerden. Scheepsproviand zoals water en eten werden vanuit Skil aangeleverd.
Al in de 17e was er een postdienst op Oudeschild vanuit Den Helder. De haven van Oudeschild lag gunstig voor een veerdienst naar Den Helder. Lange tijd werd de verbinding met het vasteland uitgevoerd door reder C. Bosman uit Alkmaar. Begin 20e eeuw zijn de Eilanders steeds ontevredener over de dienstverlening van Bosman, waardoor huisarts Adriaan Wagemaker (1863-1933) besluit een eigen veerdienst op te richten: TESO.
Vanaf het prille begin van TESO was de aanlegplaats op Texel de haven van Oudeschild. Eerst wordt er gevaren met een gehuurde veerboot, maar op 4 augustus 1908 komt de nieuwe eigen stoomboot De Dageraad voor het eerst aan in Oudeschild.
Een kleine haven
Tot volle tevredenheid maakt TESO jarenlang gebruik van de haven van Oudeschild, tot de maatschappij na de oorlog grotere schepen in gebruik wil nemen. Zelfs aan schepen met koplading wordt gedacht. Vooral de haveningang van Oudeschild was smal en ondiep, waardoor de plannen steeds stranden. In 1955 laat TESO nog een laatste maal een zijladingsveerboot bouwen.
Eind jaren 50 denkt TESO over het kopen van een oude Zeeuwse kopladingsveerboot. Wederom vreest men dat het schip niet in staat zal zijn op Oudeschild aan te lopen, maar dit keer wordt een proefvaart georganiseerd om de geschiktheid te testen. Zo zet de Koningin Wilhelmina koers naar Texel en de haven blijkt goed te bevaren met het voor toenmalige TESO-begrippen enorme schip.
Nog grotere veerboten
De Koningin Wilhelmina kan in Oudeschild niet gebruikt worden als kopladingsveerboot, in de haven is geen plaats voor een daarvoor benodigde fuik. Het schip vaart dan ook als zijladingsveerboot, hetgeen niet optimaal is. Eigenlijk is was de Wilhelmina, ‘Opoe’ genoemd door de Eilanders, slechts een doekje voor het bloeden.
TESO zet in op grootscheepse modernisering van de vloot, er moeten échte kopladingsveerboten komen met bijbehorende fuiken. Voor dat doel wordt de veerhaven van ’t Horntje aangelegd, waardoor Oudeschild vervangen kan worden. De haven van ’t Horntje doet in de eerste jaren dienst als haven voor de zijladingsvloot van TESO, pas halverwege 1964 is de fuik en aanleginrichting voor koplader Marsdiep (1964) gereed. Oudeschild doet nu alleen nog dienst als ’thuishaven’ van de schepen, omdat er in ’t Horntje nog niet genoeg ligplaatsen zijn om de schepen te laten overnachten.
Een enkeldekker in Oudeschild?
Het zijladingstijdperk eindigt bij TESO in 1967, waarna alleen de enkeldeksschepen Marsdiep (1964) en Texelstroom (1966) overblijven. In 1980 komt daar de dubbeldekker Molengat bij. Voor die laatste veerboot worden in 1985-1986 de fuiken verbouwd. Vanwege de verbouwingen moet een TESO-veerboot tijdelijk ergens anders ligplaats kiezen.
Zo komt het voor dat op donderdag 3 april 1986 de Marsdiep de haven van Oudeschild komt binnenvaren. Het schip werd afgemeerd aan de oostelijke kade bij de asfaltfabriek. De Marsdiep kreeg hierbij wel assistentie van twee sleepboten. Het verblijf in Oudeschild was van korte duur want de werkzaamheden op de eigenlijke ligplaats van de Marsdiep bij ’t Horntje waren snel afgerond.
Alle foto’s uit Oudeschild
De meeste havens hebben een eigen fotopagina, zo is er ook een fotopagina Oudeschild. Heeft u zelf ook nog TESO-foto’s gemaakt in Oudeschild? Help mee en maak samen met ons van Schulpengat.nl een nog interessantere website.
